Monday, October 8, 2012

မုသား ေဖၚနည္းမ်ား

သူငယ္ခ်င္းတို႔ေရ ရုပ္ရွင္ထဲမွာ လူဆိုးကုိ ရဲေတြက မုသားေဖၚစက္ (lie detector) သံုးၿပီး အမွူစစ္တာမ်ိဳး ေတြ႔ဖူးၾကမွာပါ။ အဲဒီလို စက္မ်ိဳးမလိုပဲ လူတစ္ေယာက္လိမ္ေနတာကို သိနိုင္မယ့္ နည္းေတြရွိရင္ မလိုခ်င္ၾကဘူးလား။ ဒီနည္းေတြကို ရဲေတြ စိတ္ပညာရွင္ေတြ စံုေထာက္ေတြ ေရွ႕ေနေတြ တင္မက ေအာင္ျမင္တဲ့ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းရွင္ေတြ မန္ေနဂ်ာေတြ ပါသံုးတတ္ၾကပါတယ္။ ဟဲဟဲ ေၾကာ္ျငာနဲနဲ မ်ားသြားၿပီ။ တကယ္ေတာ့ ဒီ အခ်က္ေတြေတြ႔တိုင္း လိမ္ေနၿပီလို႔ အတိအက် မဆိုနိုင္ေပမယ့္ အတုိင္းအတာတစ္ခု အထိေတာ့ ခန္႔မွန္းနိုင္မွာပါ။ အဲဒီေတာ့ သူငယ္ခ်င္းတို႔ အေရးႀကီးတဲ့ ေၾကာင္းအရာတစ္ခုကို တစ္ေယာက္ေယာက္ကို ေမးဖို႔လိုလာၿပီဆိုရင္ မေမးခင္ သူ႔ရဲ႕ ကိုယ္အမူအရာ စကားလံုးသံုးစြဲပံု တုန္႔ျပန္ပံုေတြကို ဂရုတစုိက္ အကဲခတ္ဖို႔ ျပင္ဆင္ထားပါ။ ၿပီးရင္ေတာ့ သူ႔ရဲ႕ေျဖဆုိပံုနဲ႔ ေအာက္ပါ အခ်က္ေတြကို တုိက္ဆုိင္ စစ္ေဆးၾကည့္ လုိက္ရင္ အနီးစပ္ဆံုးခန္႔မွန္းႏိုင္မွာပါ။

 ခႏၶာကို အမူအရာ

-       စိတ္ဖိစီးမူ မရွိတဲ့လူတစ္ေယာက္ဟာ စကားေျပာေနခ်ိန္မွာ မိမိကိုယ္ကိုသက္ေသာင့္သက္သာ ဆန္႔ၿပီးေနေလ့ရွိေပမယ့္၊ လိမ္လည္ေျပာဆုိမယ့္ လူဟာ ကိုယ္ခႏၶာကို ေနရာက်ဥ္းက်ဥ္းပဲ ယူထားတတ္ပါတယ္။ လိမ္မေျပာခင္ လက္ နဲ႔ေျခေတြကို အျပင္ကို ဆန္႔ေလ့မရွိပဲ ကိုယ္ဘက္ကိုပဲ ကပ္ေလ့ ရွိတယ္။

-       လိမ္မယ့္သူဟာ မ်က္ေစ့ခ်င္းမဆံုမိေအာင္ေနေလ့ရွိတယ္။ (ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ ငယ္ရြယ္သူေတြမွာပဲ မွန္တတ္ပါတယ္။ အေတြ႔အႀကံဳ ရင့္က်က္သူေတြ ကေတာ့ မ်က္ေစ့ခ်င္း ဆံုေအာင္ လုပ္ျခင္းအားျဖင့္ တဖက္လူရဲ႕ ယံုၾကည္မွူကို ယူရန္ႀကိဳးစားတတ္ျပန္ ပါတယ္။)

-       သူ႔ရဲ႕ လက္ဟာ မ်က္ႏွာ၊ ပါးစပ္၊ လည္ပင္းတို႔ကို  ထိလိုက္တတ္တယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ႏွာေခါင္း၊ နားရြက္ေနာက္ပုိင္းတုိ႔ကို ကုတ္ေလ့ရွိတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ လိမ္မယ့္သူဟာ မသိစိတ္ကေန သူ႔ပါးစပ္ကို လက္နဲ႔ကြယ္ဖို႔ႀကိဳးစားတတ္တယ္။

-       စကားေျပာသူဟာ သူ႔မွာ လိမ္လည္ဖံုးကြယ္စရာမရွိတဲ့အခါမွာ နားေထာင္သူဖက္ကို ကိုယ္ကိုကိုင္းညႊတ္ဖို႔ ဝန္မေလးေပမယ့္ လိမ္လည္မယ့္ အခါမွာေတာ့ ေနာက္ကို ယိုင္ထား လိုတယ္။ (ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ တဖက္လူကို မႏွစ္သက္ျခင္း၊ အေၾကာင္းအရာကို စိတ္ဝင္စားမွူနဲျခင္း တို႔ေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။)

-       စကားေျပာရင္ လက္ဟန္ေျခဟန္နဲ႔ေျပာေလ့ရွိသူေတြဟာ လိမ္ေျပာေနတဲ့အခါမွာ လက္လွူပ္ရွားမွူ နဲသြားတတ္ၿပီး တစ္ခါတစ္ေလ လံုးဝရပ္သြားတတ္ပါတယ္။

-       စိတ္လွူပ္ရွားေနသူ မွာ တံေတြးဂလင္းေတြ အလုပ္မလုပ္ဘဲ လည္ေခ်ာင္းနဲ႔ အာေျခာက္လာၿပီး တံေတြး မ်ိဳျခင္း၊ ေခ်ာင္းဟပ္ျခင္းတို႔ မၾကာခဏလုပ္ေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါဆုိရင္ေတာ့ ေၾကာက္ေနတာ သို႔မဟုတ္ လိမ္ေျပာေနတာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

 

ခံစားခ်က္ကိုေဖၚျပျခင္း

-       ေျပာလိုက္တဲ့ စကားလံုးနဲ႔ ေဖၚျပတဲ့ ခံစားခ်က္အမူအရာဟာ အခ်ိန္မကိုက္တတ္ဖူး

ဥပမာ။ ကိုယ္မႀကိဳက္တဲ့ ပစၥည္းတခုကို လက္ေဆာင္ရရွိတဲ့အခါ ယဥ္ေက်းမွူအရ "ဟာ ေကာင္းလိုက္တာ"လို႔ ေျပာၿပီးမွ ၿပံဳးလုိက္တတ္တယ္။ ကိုယ္ႀကိဳက္တဲ့ ပစၥည္းဆိုရင္ေတာ့ တစ္ခါထဲၿပံဳးရင္းေျပာေလ့ရွိပါတယ္။

-       ခံစားခ်က္ကို ေဖၚျပတဲ့ အမူအရာဟာ စကားလံုးထက္ ေနာက္က်ယံုမက သာမန္ထက္ၾကာၾကာ ပိုေဖၚျပၿပီး မွ ရုတ္တရက္ ရပ္လိုက္တတ္တယ္။

-       တစ္ခါတစ္ရံ စကားလံုးနဲ႔ အမူအရာနဲ႔ မကုိက္တတ္ဘူး

ဥပမာ။ "ငါမင္းကိုခ်စ္ပါတယ္" လို႔ေျပာၿပီး မ်က္ခံုးရွုံ႕လုိက္တာမ်ိဳး

-       ေပ်ာ္ရႊင္ျခင္း ဝမ္းနဲျခင္း အံ့ၾသျခင္းတို႔ကို ေဖၚျပတဲ့ အခါ မ်ိဳးမွာ လိမ္လည္တဲ့သူဟာ ပါးစပ္တဝုိက္ မွာသာ လွူပ္ရွားေလ့ရွိတယ္။ တကယ့္ ခံစားခ်က္နဲ႔ ၿပံဳးရီတဲ့အခါမွာေတာ့ ပါးစပ္တြန္႔ေကြးရုံတင္မက မ်က္ႏွာရဲ႕ တစ္ျခားၾကြက္သားမ်ားပါ လွူပ္ရွားမွူ႔ေၾကာင့္ မ်က္ေစ့ေပါက္ေမွးသြားျခင္း ေမးရိုးနဲ႔ပါး လွူပ္ရွားျခင္း ႏွဖူးေအာက္ဖက္ကိုတြန္႔ရွုံ႕သြားျခင္းတို႔ ျဖစ္ေစပါတယ္။

 

တံု႔ျပန္မွူ

-       စြပ္စြဲခံရတဲ့အခါ အျပစ္ရွိတဲ့ သူဟာ စကားလံုး အမူအရာ အားျဖင့္ ခုခံေျပာဆုိဖို႔ အားသန္ၿပီး၊ အျပစ္မဲ့သူဟာ ေဒါသနဲ႔ ျပန္လည္ တိုက္ခို္က္ဖို႔ အားသန္တယ္။ (ဒါေပမယ့္ အျပစ္မဲ့သူဟာ စြပ္စြဲခံရလို႔ ရွက္ရြံ႕သြား ေၾကာက္သြားတဲ့အခါမွာလည္း အတင္းျငင္းဆန္ တတ္တာကို သတိထားရပါမယ္။)

-       လိမ္လည္တဲ့သူဟာ ေမးခြန္းထုတ္တဲ့ သူနဲ႔ မ်က္ႏွာျခင္းဆုိင္ေနလိုစိတ္မရွိပဲ ဦးေခါင္း သို႔မဟုတ္ ခႏၶာကိုယ္ကို အနည္းငယ္ေစာင္းလွည့္ထားတတ္တယ္။

-       အမွူ႕မဲ့ အမွတ္မဲ့နဲ႕ ေမးသူနဲ႔ သူ႕ရဲ႕ၾကားမွာ ပစၥည္းတစ္ခုခု (စာအုပ္၊ လက္ဖက္ရည္ပန္းကန္ စသည္) ကုိ ခ်ထားတတ္တယ္။

-       Yes/no ေမးခြန္းေတြကို လိမ္ေျဖတဲ့အခါ မေျဖခင္ ေခါင္းညိတ္၊ ေခါင္းခါျပဖို႔ တြန္႔ဆုတ္ေနတတ္ၿပီး တစ္ခါတစ္ရံ အေျဖနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဖက္ျဖစ္ေနတတ္တယ္။

 

စကားလံုးသံုးစြဲပံု

-       လိမ္လည္ခ်င္သူဟာ ေမးခြန္းကို တုိက္ရုိက္မေျဖပဲ မလံုမလဲၿပံဳးၿပီး ေဝ့ဝိုက္ေျဖေလ့ရွိတယ္။

ဥပမာ။ "အံစဲြထဲက ပုိက္ဆံ ရွင္ယူသံုးလုိက္သလား" လုိ႔ေမးရင္ "မင္း အံစြဲထဲထားတာေရာ ဟုတ္လို႔လားကြာ" လို႔ ေျဖတာမ်ိဳး

-       ဟာသလုပ္ပစ္ျခင္း ေထ့လံုးေငါ့လံုးမ်ား သံုးျခင္းတို႔နဲ႔လဲ ေမးသူကို အာရုံလႊဲတတ္တယ္။

-       ေမးသူကို စြဲေဆာင္ႏိုင္ရန္ လိမ္လည္သူဟာ မလိုအပ္တဲ့ အေသးစိတ္အခ်က္အလက္ေတြကို ထည့္ၿပီး စကားကို ရွည္ရွည္ေဝးေဝး ေျပာေလ့ရွိတယ္။ စကားဝုိင္း အသံတိတ္ ရပ္တန္႔သြားၿပီး ေမးသူ စဥ္းစား ဆင္ျခင္ခြင့္ ရသြားမွာ မလိုလားဘူး။

-       လိမ္လည္သူဟာ သာမန္ထက္ အသံတိုးၿပီး ဗလံုးဗေထြးနဲ႔လဲ ေျပာေလ့ရွိတယ္။

-       တစ္ခါတစ္ေလ မလိုအပ္ပဲ ေမးသူရဲ႕ေမးခြန္း အတုိင္း အတိအက် ျပန္ေကာက္ေလ့ရွိတယ္။

ဥပမာ။ "ေဟ့ေကာင္ မင္း ညေနက လက္ဘက္ရည္ဆုိင္သြားတာလား က်ဴရွင္သြားတာလား" လို႔ေမးရင္ က်ဴရွင္သြားတဲ့သူက "က်ဴရွင္သြားတာ" လို႔ေျဖၿပီး လက္ဘက္ရည္ဆုိင္ သြားတဲ့သူက "ကြ်န္ေတာ္ လက္ဘက္ရည္ဆုိင္မသြားဘူး က်ဴရွင္သြားတာ" လို႔လိမ္တတ္ပါတယ္။

 

Googling လုပ္ၿပီး မွတ္စုထုတ္ထားတာေတြပါ။ အေရးႀကီးတာေျပာပါအံုးမယ္။ ဒီအခ်က္ တစ္ခုႏွစ္ခုေလာက္နဲ႔ တုိက္ဆိုင္ယံုနဲ႔ သူတပါးကို လူလိမ္လို႔ သြား စြပ္စြဲရင္ေတာ့ အဆင္အျခင္ နည္းရာ က်ပါလိမ့္မယ္ ခင္ဗ်ာ။ တကယ္ေတာ့ ဒါေတြဟာ လိမ္လည္သူေတြျပဳေလ့ရွိတဲ့ အျပဳအမူေတြကို ေလ့လာ စာရင္းျပဳစုထားတာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ဒီအခ်က္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားနဲ႔ကိုက္ညီရင္ လိမ္ေနတာ ျဖစ္ဖို႔ အခြင့္အလမ္းမ်ားတယ္ဆုိတာ ေလာက္ပဲ ခန္႔မွန္းႏိုင္မွာပါ။ ဒါဆိုရင္ ကိုယ္ဘက္က သတိထားႏိုင္တာေပါ့။ အဲဒီေလာက္ပဲ အသံုးခ်သင့္ပါတယ္။

မ်က္လံုး ေရြ႕လ်ားပံု

ကိုယ္နဲ႔စကားေျပာေနသူတစ္ေယာက္ရဲ႕မ်က္လံုးေရြ႕လ်ားပံုဟာလည္း သူ႔စိတ္အေျခအေနကို ေဖၚျပေနပါတယ္။ ဥပမာ ကိုယ္ေမးလိုက္တဲ့ေမးခြန္းကို ေျဖတဲ့အခါ သူရဲ႕မ်က္လံုးဟာ ဘယ္ဘက္ အေပၚကိုေရြ႕လား ေဘးကိုေရြ႕လား ေအာက္ဘက္ကိုေရြ႕လား ေနာက္ၿပီး ညာဘက္ အေပၚကိုေရြ႕လား ေဘးကိုေရြ႕လား ေအာက္ဘက္ကိုေရြ႕လား ဆိုတာကိုၾကည့္ၿပီး သူ႕စိတ္ကို မွန္းဆႏိုင္ပါတယ္။  

 

-       ေျဖသူရဲ႕ ဘယ္ဘက္အေပၚ(ေမးသူရဲ႕ညာဘက္အေပၚ)

ပံုရိပ္ ကို ျပန္လည္ အမွတ္ရျခင္း။ ဥပမာ "မင္းမေန႔က ဘာဝတ္လဲ"လို႔ေမးရင္ သူ႔မ်က္လံုးဟာ ဘယ္ဘက္အေပၚကို ျဖတ္ကနဲ ၾကည့္လုိက္ၿပီး ျပန္ စဥ္းစားယူပါလိမ့္မယ္။

 

-       ေျဖသူရဲ႕ညာဘက္အေပၚ (ေမးသူရဲ႕ဘယ္ဘက္အေပၚ)

ပံုရိပ္ကိုတည္ေဆာက္ယူျခင္း။ ဥပမာ "မင္း ျခေသၤ့ အျပာေရာင္ကို ျမင္ၾကည့္လုိက္စမ္း" လို႔ေျပာရင္ သူ႔မ်က္လံုးေတြဟာ ညာဘက္အေပၚကို ၾကည့္ရင္း စိတ္ထဲမွာ ပံုေဖၚပါလိမ့္မယ္။

 

-       ေျဖသူရဲ႕ဘယ္ဘက္ေဘး (ေမးသူရဲ႕ညာဘက္ေဘး)

အသံကို ျပန္လည္အမွတ္ရျခင္း။ ဥပမာ "မင္းႀကိဳက္တဲ့သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ကို စိတ္ထဲမွာ ဆုိၾကည့္ပါ" လို႔ခုိင္းရင္ သူ႔ဘယ္ဘက္ကိုၾကည့္ ပါလိမ့္မယ္။

 

-       ေျဖသူရဲ႕ညာဘက္ေဘး (ေမးသူရဲ႕ ဘယ္ဘက္ေဘး)

အသံကို ၾကားေရာင္ယူျခင္း။ ဥပမာ "မင္း ငွက္ဆိုးထိုးသံကို ၾကားေရာင္ၾကည့္လိုက္စမ္း" လို႔ေျပာရင္ သူ႔ညာဘက္ကိုၾကည့္ရင္း ငွက္ဆိုး ဘယ္လိုထိုးမလဲလို႔ေတြးပါလိမ့္မယ္။

 

-       ေျဖသူရဲ႕ ဘယ္ဘက္ေအာက္ (ေမးသူရဲ႕ ညာဘက္ေအာက္)

လူေတြဟာ ကိုယ့္ဟာကို စကားေျပာရင္ ဘယ္ဘက္ေအာက္ကို ၾကည့္ေလ့ရွိပါတယ္။

 

-       ေျဖသူရဲ႕ ညာဘက္ေအာက္ (ေမးသူရဲ႕ ဘယ္ဘက္ေအာက္)

အထိအေတြ႕ အန႔ံ အရသာတုိ႔ကို ျပန္လည္ ေတြးေတာျခင္း။ ဥပမာ "မင္းသဲေပၚမွာ ဖိနပ္မပါဘဲ လမ္းေလ်ာက္ဖူးလား" လို႔ေမးရင္ ညာဘက္ေအာက္ကို ၾကည့္ရင္း ေျခဖဝါးနဲ႔သဲရဲ႕ အထိအေတြ႕ေလးကို ျပန္ အမွတ္ရပါလိမ့္မယ္။

 

ကဲဒါေတြသိေတာ့ ဘယ္လို အလိမ္ေဖၚႏိုင္မွာလဲ လို႔ေမးရင္ ဥပမာ သၾကားလံုးခိုးစားေနတဲ့ ကေလးတစ္ေယာက္ကို "မင္း ေမေမက စားလို႔ရတယ္လို႔ ေျပာလို႕လား" လို႔ေမးရင္ ကေလးက သူ႔အေမရဲ႕ ခြင့္ျပဳသံကို စိတ္ထဲမွာ ပံုေဖၚၾကားေရာင္ၿပီး "ဟုတ္ကဲ့ ေျပာတယ္" လို႔ေျဖပါလိမ့္မယ္။ ဥပမာ "ငါမေန႔ညက နိုက္ကလပ္သြားခဲ့တာကြ" လို႔မဟုတ္ဘဲၾကြားေျပာတဲ့သူငယ္ခ်င္းကို "မင္း ဝင္ကခဲ့ေသးလား" လို႔ေမးရင္ မီးေရာင္စံုေတြနဲ႔ ကပြဲ ခန္းမႀကီးကိုစိတ္ကူးၾကည့္ၿပီး "ေအး" လို႔ေျပာပါလိမ့္မယ္။ ဒါဆုိသူတို႔ ဘယ္ေနရာကိုၾကည့္ရင္း မရွိတဲ့ အာရုံေတြကို ဖန္တီးမလဲ ဆုိတာ သူငယ္ခ်င္းတို႔ခန္႔မွန္းႏိုင္ပါၿပီ။ အၾကမ္းျဖင္းအားျဖင့္ေတာ့ ညာသန္ေတြဟာ သူ႔ရဲ႕ညာဘက္ကို ျဖတ္ကနဲ စုိက္ၾကည့္ရင္း ေျပာလိုက္တဲ့အခါမွာ တကယ့္ အေတြ႔အႀကံဳကို ျပန္စဥ္းစားေနတာထက္ စိတ္ကူးဖန္တီးေနတာ ျဖစ္ဖို႔မ်ားပါတယ္တဲ့။ ဘယ္ေလာက္မွန္သလဲ ဆိုတာေတာ့ သူငယ္ခ်င္းတို႔ စမ္းၾကည့္ၾကေပါ့။ ေတာ္ၾကာ ဖန္တီးေနတာမဟုတ္ဘဲ ေကာင္မေလး လွလွျမင္လို႔ လွမ္းငမ္းလိုက္တာလဲ ျဖစ္ေနအံုးမယ္ ဟားဟား။ ဘယ္သန္ေတြအတြက္ ဆိုရင္ေတာ့ အေပၚကေဖၚျပထားတဲ့ဘက္ေတြကို ေျပာင္းျပန္ယူရပါမယ္။

 

အလိမ္ေဖၚနည္းမ်ား

ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ေျပာျပခ်င္တာကေတာ့ အလိမ္ေဖၚနည္း သံုးနည္းပါ။ ပထမ ႏွစ္နည္းက တကယ္ အသံုးတဲ့ပါတယ္။ ရာခုိင္ႏုန္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မွန္တာကိုေတြ႔ရ ပါလိမ့္မယ္။ တတိယ နည္းကေတာ့ အမူစစ္တဲ့စံုေထာက္ေတြ သံုးေလ့ရွိၿပီး သာမန္အေျခအေနမွာ သိပ္သံုးလို႔ အဆင္မေျပပါဘူး။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကုိယ့္ကို တစ္ေယာက္ေယာက္က လိမ္ေျပာေနၿပီလို႔ သံသယဝင္ေနၿပီဆုိရင္ေတာ့ ေအာက္ပါနည္းသံုးနည္းကို သံုးၾကည့္ပါ။

 

ေခါင္းစဥ္ေျပာင္းနည္း

သင့္ကို သူလိမ္ေနၿပီ လိ႔ုထင္ေနရင္ လက္ရွိေျပာေနတဲ့ အေၾကာင္းအရာကေန ရုတ္တရက္ တျခား အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကို ေျပာင္းေျပာလုိ္က္ပါ။ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ သူ႕ရဲ႕ မ်က္ႏွာအရိပ္အကဲကို ဂရုစိုက္ၾကည့္ၿပီး ပထမဆံုး ေပၚတဲ့ အမူအရာကို စမ္းစစ္ၾကည့္ပါ။ တကယ္လို႔သူ လိမ္ေနခဲ့တာဆိုရင္ ပိုၿပီးစိတ္ေပါ့ပါးသြားတဲ့ဟန္နဲ႔ ေခါင္းစဥ္အသစ္ေနာက္ကို အလြယ္တကူ လုိက္လာပါလိမ့္မယ္။ အမွန္အတုိင္း ေျပာေနခဲ့သူဆိုရင္ေတာ့ စိတ္ရွုတ္ေထြးသြားတဲ့ အမူအရာနဲ႔ အတူ မူလအေၾကာင္းအရာကို ျပန္သြားဖို႔ ႀကိဳးစားပါလိမ့္မယ္။

 

ေရာလိမ္နည္း

          သင့္ကို သူက သံသယဝင္စရာ ဇတ္လမ္းတစ္ပုဒ္ လာရြတ္ျပေနၿပီ ဆိုရင္၊ သူ႔ဇာတ္လမ္း ထဲက အတုိင္း သူတကယ္မပါဝင္ပဲနဲ႔ မသိႏိုင္မဲ့ အေသးစိတ္ အခ်က္အလက္တစ္ခုကို လုပ္ႀကံၿပီး ခင္းေပးလိုက္။ အဲဒီလမ္းအတုိင္း သူဆက္ေလွ်ာက္ရင္ မိၿပီ။ ဥပမာ သင့္ ေကာင္မေလးက မေန႔က သူ႔သူငယ္ခ်င္းမေလး ဝတ္မွူံ ေနမေကာင္းလို႔ သတင္းသြားေမးေနလို႔ ခ်ိန္းထားတဲ့ဆီ မလာျဖစ္တာပါလို႔ ဆိုလာရင္၊ သင္ကလဲ "ဟာ ဟုတ္လား မေန႔ကမနက္က ဝတ္မွူံတုိ႔ေဘးအိမ္မွာ မီးလန္႔တာ ၾကားလုိက္ေသးတယ္။ ေတာ္ေသးတာေပါ့ တျခားအိမ္ေတြမကူးလို႔။ ဝတ္မွူံေတာ့ ေတာ္ေတာ္လန္႔သြားမွာပဲ။ သနားပါတယ္" လို႔ ခင္းေပးလုိက္။ ေကာင္မေလးကလဲ "အင္း ဟုတ္တယ္ သူ႔ခမ်ာ လန္႔ၿပီး အဖ်ားေတာင္ ပိုတက္သြားတယ္" ဆုိလို႔ကေတာ့ ဝမ္းနည္းပါတယ္ သူငယ္ခ်င္းေရ ဘီယာနဲ႔သာ ေျဖပါေတာ့။ အဲ ေကာင္မေလးက မ်က္ခံုးေလး ရွဳံၿပီး "ဟင္ဘယ္မွာ မီးေလာင္တာလဲ မၾကားမိပါဘူး" ဆုိရင္ေတာ့ ဟဲဟဲ အမွန္ အကန္ေလးေပါ့။

 

ေနာက္ျပန္ေျပာခုိင္းနည္း

          ဒါကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ ေစာေစာက ေျပာခဲ့သလို ရဲေတြ အလီဘုိင္စစ္တဲ့နည္းေပါ့။ သင္သံသယ ရွိတဲ့သူကို သူရဲ႕ဇာတ္လမ္းကို ဆံုးေအာင္ေျပာပါေစ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ သင္က အျဖစ္အပ်က္ေတြရဲ႕ အစီအစဥ္ကို ေသေသခ်ာခ်ာလုိက္မွတ္ထားပါ။ ေနာက္ဆံုး ၿပီသြားတဲ့အခါမွာ အဲဒီဇာတ္လမ္းကို ေနာက္တစ္ေခါက္ျပန္ေျပာခုိင္းပါ။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ဆံုးကေန ေနာက္ျပန္ အစဥ္အတိုင္းျပန္ေျပာပါေစ။ သူက မၾကည္ျဖဴတဲ့ပံုနဲ႔ ျငင္းခ်င္ျငင္းပါလိမ့္မယ္။ သင္က ရေအာင္စြဲေဆာင္ၿပီး ခ်က္ခ်င္းျပန္ေျပာခိုင္းပါ။ အဲဒီအခါမွာ သင္က အေၾကာင္းအရာရဲ႕ေရွ႕ေနာက္မညီမူ အခ်ိန္အစီအစဥ္မက်မူတို႔ကို ဂရုစုိက္ဖမ္းရပါမယ္။ လိမ္ေျပာတဲ့သူဟာ အင္မတန္မွ မွတ္ဉာဏ္ေကာင္းသူသာ မဟုတ္ခဲ့ရင္ေတာ့ သူ႔ဇာတ္လမ္းကို ေရွ႕ေနာက္ညီေအာင္ အစီအစဥ္တက်ျပန္ေျပာနိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူး။ ဖန္တီးထားတဲ့ ဇာတ္လမ္းတစ္ပုဒ္ကို ေနာက္ျပန္ အစီအစဥ္က်ေအာင္ျပန္ေျပာဖို႔ ဆိုတာ ေတာ္ေတာ္ခက္ပါတယ္။

 

          ေနာက္ဆံုး အေနနဲ႔ေျပာလိုတာကေတာ့ ဒီအေၾကာင္းအရာေတြဟာ ဗဟုသုတအျဖစ္ ေလ့လာထားဖို႔နဲ႔ အေၾကာင္းတုိက္ဆိုင္လာမွသာလွ်င္ ကိုယ့္ရဲ႕ဆင္ျခင္ဉာဏ္ အေတြ႔အႀကံဳတို႔နဲ႔ ယွဥ္ၿပီး သံုးဖို႔ပါ။ ပတ္ဝန္းက်က္က လူေတြကို အခ်ိန္တုိင္း ဒီအခ်က္ေတြနဲ႔ လိုက္စစ္ေနရင္ လူမူေရးမွာ ထိခိုက္ႏိုင္သလို ကိုယ့္စိတ္ကိုလည္း သံသယေတြနဲ႔ ျငင္းဆဲရာေရာက္ပါတယ္။ တန္ေဆးလြန္ေဘး ေပါ့ခင္ဗ်ာ။

ကြန္းေဇာ္ ( konzawoo@gmail.com )


Copy From ေမွာ္ဆရာအဖြဲ႔ 

No comments: